Μάρτιος του 2020 και όλοι μέσα. Κλεισμένοι και απομονωμένοι για την ασφάλειά μας, λόγω της έξαρσης της πανδημίας. Συνέπειες; Πολλές!
Μετά από 2 χρόνια, όπου άρχισαν τα πράγματα να βρίσκουν κάπως το ρυθμό τους, αρχίζουν οι γονείς να ανησυχούν για την ανάπτυξη του Λόγου των παιδιών τους, ειδικά εκείνων που στη βρεφική και προσχολική ηλικία – την κρίσιμη ηλικία της ανάπτυξης αυτών των δεξιοτήτων - η πανδημία τα ανάγκασε να κλειστούν μέσα στα σπίτια, να μην μπορούν να κοινωνικοποιηθούν σε παιδικές χαρές ή σε σχολικό πλαίσιο.
Αυτά τα «παιδιά της Πανδημίας» παρουσιάζουν μία πιο ανώριμη εικόνα λεκτικά και επικοινωνιακά, όπως επίσης και κοινωνικά. Ξαφνικά βρίσκονται στο σχολείο με μάσκες και περιορισμούς, όπου αν και είναι μία πιο κοινωνική συνθήκη, δεν είναι αυτή που θα τους δώσει την ελευθερία να μάθουν να μοιράζονται, να συνεργάζονται, να ζητάνε αλλά και να αυτονομούνται.
Σε ένα άρθρο[i] της Inga Hyatt (Νοέμβριος 2021) που μελετούσα πρόσφατα, αναφερόμενο στο συγκεκριμένο θέμα, επισημάνθηκαν μερικές από τις δυσκολίες:
Κοινωνική αλληλεπίδραση: Οι υγιείς κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του Λόγου. Με τα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς κλειστά και τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης σε ισχύ, πολλά παιδιά βίωσαν μειωμένες ευκαιρίες για ουσιαστικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Η συζήτηση με συνομηλίκους και αγαπημένους είναι ένα κρίσιμο συστατικό της ανάπτυξης των πραγματολογικών δεξιοτήτων[ii], συμπεριλαμβανομένων των δεξιοτήτων συνομιλίας, της εναλλαγής σειράς, της κατανόησης αυτών που κρύβονται πίσω από τις λέξεις και πολλά άλλα.
Χρήση μάσκας: Ενώ η χρήση μάσκας ήταν απαραίτητη για την ελαχιστοποίηση της εξάπλωσης του ιού και τη διατήρηση της ασφάλειας των ανθρώπων, μπορούσε επίσης να επισκιάσει τις μη λεκτικές κοινωνικές ενδείξεις που παρέχονται μέσω των εκφράσεων προσώπου.
Παθητικός χρόνος οθόνης[iii]: Με κλειστούς παιδικούς σταθμούς, πολλοί γονείς είχαν το πολύ δύσκολο έργο να εργαστούν σε ωράριο πλήρους απασχόλησης μέσω Τηλεργασίας, ενώ φρόντιζαν παράλληλα τα μικρά παιδιά, αλλά και παρακολουθούσαν την εκπαίδευση των μεγαλύτερων παιδιών κατά τη διάρκεια της Τηλεκπαίδευσης. Ήταν ένα δύσκολο έργο να ανταποκριθεί κανείς στις απαιτήσεις μιας δουλειάς, διατηρώντας παράλληλα τα παιδιά απασχολημένα. Τα τάμπλετ και οι τηλεοράσεις έδωσαν τη «λύση» για να απασχοληθούν τα μικρά παιδιά. Ωστόσο, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η υπερβολική χρήση παθητικού χρόνου οθόνης μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη της γλώσσας όταν αντικαθιστά ουσιαστικές αλληλεπιδράσεις.
Οι φόβοι και τα άγχη των γονέων ήρθαν και επηρέασαν πολλές δεξιότητες και είναι απόλυτα λογικό. Ο φόβος της ασθένειας ίσως να προκάλεσε μία πιο υπερπροστατευτική συμπεριφορά απέναντι στα παιδιά, μειώνοντας τις ευκαιρίες αυτονομίας και επίλυσης προβλήματος. Το εργασιακό – οικονομικό άγχος των γονέων έγινε η προτεραιότητά τους, επηρεάζοντας, άθελά τους, την επικοινωνία και το παιχνίδι με τα παιδιά τους. Πώς να μπορέσει ένας γονιός να παίξει ανέμελα, να χαλαρώσει και να επικοινωνήσει διασκεδάζοντας με τα παιδιά του όταν υπάρχουν τόσο σημαντικές βιοποριστικές ανάγκες;
Ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος του COVID-19 στην ανάπτυξη του Λόγου δεν είναι ακόμη γνωστός, αλλά μια διαχρονική μελέτη[iv] που διεξήχθη στο RhodeIsland, στην Αμερική, εξέτασε τις γνωστικές βαθμολογίες 672 παιδιών το 2020 και το 2021 σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία (2011-2019). Η μελέτη διαπίστωσε ότι: «Τα παιδιά που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχουν μειώσει σημαντικά τις προφορικές, κινητικές και συνολικές γνωστικές επιδόσεις σε σύγκριση με τα παιδιά που γεννήθηκαν πριν από την πανδημία».
Ας τα λάβουμε όλα αυτά υπόψη μας με ψυχραιμία και λογική. Ας προσπαθήσουμε να καλύψουμε το κενό που δημιουργήθηκε σε όλους αυτούς τους τομείς, παρατηρώντας πρώτα τους εαυτούς μας ως ενήλικες και επιτρέποντας στα παιδιά να ζήσουν χωρίς φόβους για να μπορέσουν να αναπτύξουν τις δεξιότητες που χάσανε ή και χάνουν ακόμα, λόγω της παγκόσμιας αυτής συνθήκης.
Κίκα Γιαξόγλου
BSc Λογοπεδικός-Λογοθεραπεύτρια, MEd Αυτισμός
Λογοθεραπεία - Συμβουλευτική Επικοινωνιακών Διαταραχών
Κυπρίων Αγωνιστών 1, Ραφήνα
Τηλ: 2294028775 • Κινητό: 6940779411
E-mail: kikagiaxoglou@gmail.com
[i] https://blog.expressable.io/has-covid-19-affected-language-development-among-children/ [ii] Πραγματολογικές δεξιότητες είναι αυτές που χρησιμοποιείται ο λόγος κατάλληλα σε διάφορα κοινωνικά πλαίσια. Με άλλα λόγια είναι η κατάλληλη κοινωνική χρήση του λόγου. Πηγή φωτογραφίας: <a href="https://www.freepik.com/vectors/muslim-mask">Muslim mask vector created by brgfx - www.freepik.com</a> [iii] Παθητικός χρόνος οθόνης: όταν χρησιμοποιείται μία οθόνη χωρίς αλληλεπίδραση με άλλον συνομιλητή [iv] https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.08.10.21261846v1.full#disqus_thread
Commenti